اثر استفاده از مکمل چربی در جیره های دوره انتقال

در این پژوهش مکمل چربی در دو سطح صفر و 5/2 درصد ماده خشک جیره گاوها طی دوره انتقال، دوره پیش از زایش و دوره پس از زایش مورد بررسی قرار گرفت بدین­صورت که گاوها در دوره قبل از زایش به گروه 12 رأسی ( با یا بدون مکمل چربی) و بعد از زایش هر گروه به دو گروه 6 رأسی (با یا بدون مکمل چربی) تقیم شوند به­طورکلی تعداد 24 رأس گاو هلشتاین انتظار زایش در شکم­های دوم، سوم و چهارم در این طرح استفاده شد.

نتایج حاصل از این پژوهش نشان می­دهد که مصرف پودر چربی حاصل از روغن محافظت شده سویا و تأمین سطح مناسب اسیدهای چرب ضروری از قبل اسیدلینولئیک و اسیدلینولنیک و همچنین تأمین کلسترول به عنوان پیش­ساز برای سنتز پروژسترون موجب افزایش معنی دار سطح پروژسترون پلاسمایی در تیمارهایی که از مکمل چربی محافظت شده استفاده کرده بودند،شد.

در این نمودار به طور واضح مشخص است که بهترین حالت تغذیه پودرچربی، قبل و بعد از زایش است. قطر فولیکول

به عنوان یک پارامتر که نشان دهنده سرعت رشد و تقسیم سلول­های فولیکولی است در این آزمایش مورد بررسی قرار گرفت. استفده از پودر چربی و تأمین پیش­سازهای سنتز هورمون­های استروئیدی از قبیل FSH و LH و استروژن از یک طرف و از طرف دیگر تأمین انرژی کافی برای مقابله با تعادل منفی انرژی در دوران بعد از زایش باعث رشد بهتر فولیکول، اندازه بزرگ­تر فولیکول غالب، عملکرد بهتر سلول­های گرانولوزا در فاز فولیکولار و در فاز لوتئاز باعث ترشح هرچه بیشتر پروژسترون توسط جسم زرد و سلول­های گرانولوزا می­­شد.

در این آزمایش در دو تیمار FF و CF استفاده از پودر چربی به‑صورت معنی­دار قطر بزرگ­ترین فولیکول موجود در سطح تخمدان را در روزهای 30 تا 45 بعد از زایش را افزایش داد و نشان داد و نشان داد که مصرف پودرچربی با تأمین پیش­سازهای هورمون­ها موثر بر رشد فولیکول مانند FSH و LH باعث افزایش اندازه و رشد سریع فولیکول شده است نمودار 4-2

تعداد روزهای بین زایش تا تلقیح موفق (آبستنی) که از آن به عنوان روزهای باز یاد می­شود از فاکتورهای بسیار مهم در ارزیابی نرخ آبستنی و توان تولیدمثلی گله است. افزایش فاصله بین زایش و آبستنی با کاهش نرخ آبستنی و باروری بعد از زایش همبستگی زیادی دارد. افزایش روزهای باز باعث افزایش هزینه­های تولیدمثلی گله، کاهش تولید شیر در طول عمر دام و کاهش سودآوری گله می­شود.

در این پژوهش مصرف پودر چربی باعث کاهش روزهای باز بعد از زایش در سطح معنی­دار (5 درصد) نسبت به تیمار کنترل گردید. بهترین حالت کاهش روزهای باز بعد از زایش در روزهایی بود که قبل و بعد از زایش چربی مصرف نموده و تیماری که فقط بعد از زایش پودر چربی مصرف نمود نتیجه بهتر از تیمار کنترل بود. دلیل آن به این موضوع بازمی­گرددکه مصرف پودر چربی باعث افزایش سنتز هورمون­های استروئیدی از طریق تأمین پیش­سازهای سنتز این هورمون­ها همراه با تأمین سطح انرژی کافی همگی باعث بهبود این پارامتر از طریق کاهش فاصله زایش تا آبستنی مجدد گردید.

نتایج این آزمایش نشان می­دهد که مصرف پودر چربی موجب کاهش 8 روز در زمان فاصله زایش تا اولین فحلی آشکار نسبت به سایر تیمارها بود. این کاهش 8 روزه نشان از شروع مجدد چرخه تخمدانی در تیمار مصرف کننده پودر چربی به مدت 8 روز زودتر از دیگر گروه­هاست که این نشان از اثرگذاری پودر چربی بر تأمین انرژی و تأمین پیش­سازهای لازم برای سنتز هورمون­های استروئیدی لازم است. همچنین استفاده از پودر چربی حاصل از روغن سویای محافظت شده به­طور معنی داری (درسطح 5 درصد) باعث کاهش فاصله اولین فحلی آشکار تا آبستنی در تیمار FF نسبت به تیمار کنترل گردید(نمودار 4-5 رسم شود)

مصرف پودر چربی در این آزمایش باعث افزایش حداقل 25 درصد در نرخ آبستنی در تیمار FF نسبت به تیمار کنترل شده است.(جدول 4-1 رسم شود)

جدول 4-1 نرخ آبستنی به ازای اولین تلقیح (درصد)

با استفاده از داده های جدول 4-2 مشخص شد که در این آزمایش استفاده از پودرچربی به دلیل تأمین پیش­شازهای لازم برای سنتز هورمون­های استروئیدی باعث کاهش وقوع کیست تخمدانی گردید. (جدول 4-2 رسم شود)

           جدول 4-2 کیست تخمدانی در تیمارهای مختلف

در این پارامتر در تیماری که قبل و بعد از زایش پودر چربی مصرف نمود کیست تخمدانی مشاهده نشد. مشابه با این وضعیت در تیماری که فقط قبل از زایش پودر چربی مصرف نموده کیست تخمدانی مشاهده نشد با این وضعیت می­توان گفت که استفاده از پودر چربی قبل از زایش بر عدم وقوع این پارامتر اثر مثبتی داشته است به­ علاوه در تیماری که قبل و بعد از زایش پودر چربی مصرف نموده وضعیت مشابه حاصل شده است. ولی چرا در تیماری که فقط بعد از زایش پودر چربی مصرف نموده کیست تخمدان مشاهده شد.در پاسخ می­توان گفت در این تیمار چون همزمان با زایش مصرف پودر چربی آغاز شد سمت و سوی این پیش سازهای حاصل از چربی به­طرف سیستم ایمنی و پاک سازی رحم سوق داده شده است و میزان کمتر این پیشسازهای حاصل از چربی به طرف هورمون های استروئیدی تولیدمثلی مصرف شده و به این خاطر وقوع تمامی پارامترهای تولیدمثلی در این تیمار در سطح مطلوب تیماری که قبل و بعد از زایش پودر چربی مصرف نمود قرار نگرفت. با در نظر گرفتن این پارامتر و دیگر پارامترهای تولیدمثلی بهترین حالت مصرف پودر چربی،قبل و بعد از زایش است.

به­طورکلی مصرف پودر چربی قبل از زایش باعث افزایش کلسترول پلاسما گردید که این میزان به صورت منعی دار ظاهر نشدو فقط درحدود 5 تا 6 واحد بود. بیشترین میزان کلسترول بعد از زایش مربوط به تیمار CF است. میانگین کلسترول در تیماری که قبل و بعد از زایش پودر چربی مصرف نمود قرار نگرفت. با درنظر گرفتن این پارامتر و دیگر پارامترهای تولیدمثلی بهترین حالت معرف پودر چربی،قبل و بعد از زایش است.

به طورکلی مصرف پودر چربی قبل از زایش باعث افزایش کلسترول پلاسما گردید که این میزان بصورت معنی دار ظاهر نشد و فقط درحدود 5 تا 6 واحد بود. بیشترین میزان کلسترول بعد از زایش مربوط به تیمار CF است. میانگین کلسترول در تیماری که قبل و بعد از زایش چربی مصرف نمود سطح استانداردتری نسبت به تیماری که بعد از زایش چربی مصرف نمود دارد که این نشان از عملکرد متعادل جذب و مصرف کلسترول است.

اعداد مربوط به میزان LDL پلاسما در تیماری که فقط بعد از زایش پودر چربی مصرف نموده اند بیشترین مقدار را داشتو بطور کلی مصرف پودر چربی باعث افزایش میزان LDL پلاسما در بعد از زایش گردید این افزایش در تیمارهای FF,CF,CC نسبت به FC در سطح 5 درصد معنی دار بوده و در تیمارهای FF,CF,CC تفاوت­ها در دامنه 5 تا 15 واحد بود. میانگین سطح LDL در تیماری که هم قبل و بعد از زایش پودر چربی مصرف کرده بودند میزان استانداردتری نسبت به تیماری که فقط بعد از زایش پودر چربی مصرف نموده دارد که این نشان از عملکرد متعادل و طبیعی جذب و مصرف کلسترول است.

اعداد حاصل از اندازه­گیری HDL هم قبل از زایش هم بعد از زایش نشان داد که با مصرف پودر چربی میزان HDL پلاسما افزایش داشت که نشان از تأثیر مثبت این پودر چربی بر فاکتور HDL است البته این افزایش در دامنه 15-10 واحد است که خود بر انتقال هرچه بیشتر کلسترول به داخل سلول­های جسم زرد اثر مثبت خواهد داشت. LDL و HDL پلاسما در تیماری که هم قبل و هم بعد از زایش پودر چربی مصرف نموده سطح پایین­تری داشت که این نشان از قرار گرفتن این دو فاکتور در مسیر طبیعی جذب و مصرف کلسترول است و تمام ارگان­ها به این افزایش سطح کلسترول حاصل از مصرف پودر چربی پاسخ مناسب داده که این مطلب در نتیجه مطلوب مورد نظر (پارامترهای تولیدمثلی) مسجل است. مشخص شد که مصرف پودر چربی بعد از زایش به­طور معنی داری درسطح 5 درصد باعث افزایش سطح VLDL پلاسما گردید که نشان دهنده افزایش حضور تری­گلیسیرید در روده و افزایش جذب TC₂ در بافت روده است. در تیمار FF افزایش سطح VLDL نسبت به تیمار کنترل در سطح 5 درصد معنی دار بوده است. (نمودار 4-13 رسم شود)

آنالیز اعداد حاصل از اندازه گیری TG پلاسما نشان دادکه مصرف پودر چربی باعث افزایش معنی دار در سطح 5 درصد در تیماری که قبل و بعد از زایش پودرچربی مصرف نموده نسبت به تیمار کنترل و همچنین باعث افزایش معنی دار در سطح 1 درصد در تیماری که فقط بعد از زایش پودر چربی مصرف نموده نسبت به تیمار کنترل گردید. نمودار4-14 رسم شود. TG پلاسما نیز مانند HDL,LDL,VLDL در تیماری که قبل و بعد از زایش پودر چربی مصرف نموده سطح استانداردتری نسبت به تیماری که فقط بعد از زایش پودر چربی مصرف نموده دارد که نشان از جذب و مصرف طبیعیTG در این تیمار است.

به بورکلی در این آزمایش مصرف پودر چربی باعث افزایش سطح پروژسترون پلاسما در سطح معنی دار 5 درصد،کاهش روزهای باز در سطح معنی دار 5 درصد، کاهش 8 روزه فاصله زایش تا وقوع اولین فحلی آشکار و کاهش در فاصله اولین فحلی آشکار تا آبستنی در سطح معنی دار 5 درصد و افزایش قطر فولیکول در سطح 5 درصد، افزایش کلسترول پلاسما، افزایش معنی دار LDL پلاسما در سطح 5 درصد، افزایش میزان HDL، افزایش معنی دار VLDL در سطح 5 درصد و افزایش معنی دار TG در سطح 5 درصد گردید. و با توجه به اصلاعات ذکر شده می­توان گفت بهترین حالت افزودن این مقدار پودر چربی به جیره، استفاده در قبل و بعد از زایش است تا بتوان بالانس انرژی و سطح پیش سازهای هورمون­های استروئیدی را در سطح مطلوب مورد نیاز تنظیم نمود.